KREU
…Qyteti i Durrësit mendohet të ketë pasur bibliotekë dhe Odeon që në shekullin e II -të dhe III-të p.k.(Fjalori enciklopedik shqiptar, fq. 216)…
…“Kur flitet për bibliotekat brenda perandorisë romake nuk mund të mos përmendet Biblioteka Publike që ekzistoi në qytetin Dyrrachium, Durrësi i sotëm …”
…“Në shek XIII-XIV përurohet një -scuola generalis- , pra një universitet mesjetar i Durrësit. Vetëkuptohet që ky institucion nuk mund të ekzistonte pa bibliotekën e tij.
Manastiri i Shën Domenikut në Durrës deri në shek XV kishte një bibliotekë si dhe relike shumë të çmuara, të cilat nga rreziku i pushtimit osman, u vendosën në Raguzë…”
VITET 1945-1990
Pas luftës së dytë botërore, pushteti i asaj kohe, kishte në strategjinë e zhvillimit edhe ngritjen e institucioneve social-kulturore. Në këtë kuadër, u hap për herë të parë Biblioteka Publike e Durrësit, më 10 shtator 1945, me një fond rreth 5000 ekzemplarësh. Biblioteka u vendos në një vilë dy katëshe të një misioneri italian, në qendër të qytetit me një sip. 357 metër katrorë. Aktualisht, kjo godinë ruhet edhe për vlerat arkitekturore dhe traditën e ndërtimeve të viteve 30’ të shek 20-të.
Drejtor i parë i Bibliotekës u emërua arkeologu i njohur, Vangjel Toçi, i cili ndihmoi edhe vetë me një shifër prej 1000 librash… Me shume»